Hadapan pintu utama Mazahirul Ulum,Shahharanpur,India.
Kitab Fadhail
Amal merupakan sebuah kitab yang masyur pembacaanya hampir di seluruh dunia.Kitab
ini dikarang oleh” rais al-muhaddithin allamah Muhammad Zakaria al-Kandahlawi
rah.Beliau adalah salah seorang daripada tenaga pengajar hadith di Madrasah
Mazahir Ulum Saharanpur,India.Kitab ini ditulis dalam bahasa Urdu dan telah
diterjemahkan ke dalam pelbagai bahasa iaitu bahasa Inggeris, Melayu, Arab,
Francis, dan lain-lain bahasa.
Kitab ini
mempunyai kontroverisnya yang tersendiri dengan kritikan daripada mereka yang
syadid dalam bidang hadis serta yang jahil dalam bidang hadis walaupun dengan
asbab kitab ini telah banyak hati-hati yang mati dan malas dari mentaati
perintah Allah s.w.t dapat dihidupkan kembali dan menjalankan perintah Allah
s.w.t serta menyeru umat Islam kepada amalan agama dengan ilmu, iman dan amal
yang betul mengikut jalan yang ditunjuk ajar oleh Nabi saw.
Selain daripada itu dalam bahagian fadilat solat terdapat
hadis yang hanya disebutkan terjemahan hadis tidak dinyatakan matan hadis dalam
bahasa arab dan hadis yang dinyatakan matan hadis dalam bahasa arab.Penulis
buku ini telah mengunakan 84 buah kitab rujukan dalam menghasilkan buku ini.Kalau
diteliti jenis-jenis kitab ini boleh dibahagikan kepada tiga kategori iaitu
kitab sumber rujukan asli yang bermaksud
kitab-kitab hadis yang mana penulis kitab tersebut menyertakan sekali sanadnya
dalam penulisan kitab yang ditulisnya tak kira dari apa jua tajuk iaitu hadis, caqidah,
tafsir, fiqh dan usulnya atau tarikh
seperti kitab Kutub al-Sittah, Musnad Ahmad dan yang lain. Kitab sumber rujukan syibh (menyerupai) asli
yang bermaksud penulis kitab ini mengambil hadis-hadis daripada kitab rujukan
sumber asli dengan menyertakan sekali sanadnya seperti Kanzul Ummal
oleh cAllamah Ali Burhan Puri.
Kitab sumber rujukan ghair asliyah yang bermaksud penulis kitab ini
menulis hadis-hadis yang diambil dari sumber asli tanpa menulis sanad mereka
seperti kitabTanbih al-Ghafilin yang dikarang oleh Syeikh Abu Laith Samarqandi.
Setiap penulis makalah dan buku mempunyai manhaj dan
metode tersendiri dalam menulis karyanya.Perkara ini sangat penting diketahui
sebelum membaca dan membuat tanggapan terhadap penulisanya.Dalam buku yang
masyhur ini penulis mengunakan kaedah yang longgar dan tidak ketat dalam
memasukan cerita dan kisah yang boleh di ambilkan tauladan dan beliau sendiri
mengakuinya bukan hadis bagi tujuan menarik perhatian hati dan mengerunkannya
dan ini merupakan kaedah yang biasa digunapakai oleh ulama-ulama yang lain
dalam menulis kitab mereka. Perkara ini dapat dibuktikan dalam syarahannya
diakhir kitab fadhilat salat.Beliau berpegang kepada pendapat jumur ulama
terhadap hadis dhaif iaitu dibenarkan mengamalkannya bagi tujuan kelebihan amal
yang membangkitkan semangat dan kekuatan orang islam mengamalkan agama dan
mengerunkan orang islam dari meninggalkan amalan agama.
Sungguhpun hadis yang dimasukan dalam kitab ini dhaif
beliau tidak alpa dari menjelaskan status hadis itu dhaif samada dari segi
matan mahupun sanad yang mana kita boleh lihat di bawah matan hadis berbahasa
Arab cuma penterjemah buku beliau ini tidak menterjemahkan syarahan status
hadis tersebut atas sebab yang tidak dapat diketahui.Beberapa ulama dalam kajian mereka atau komentar mereka terhadap kitab Fadhail a’amal ini
menyatakan Maulana rahimahullah ketika menyusun kitab FA dengan merujuk hadis-hadis
kepada 4 sumber berikut:
[a]
Kitab hadis yang enam (al-Bukhari, Muslim, Abu Daud, al-Tirmizi, al-Nasai &
Ibn
Majah)
[b] Kitab al-Targhib wa al-Tarhib oleh al-Munziri[c] Kitab Majma' al-Zawa'id oleh al-
[b] Kitab al-Targhib wa al-Tarhib oleh al-Munziri[c] Kitab Majma' al-Zawa'id oleh al-
Haitsami
[d] Kitab Jami' al-Shagheir oleh al-Suyuti.
[d] Kitab Jami' al-Shagheir oleh al-Suyuti.
Di dalam kitab fadhail a’amal memang terdapat hadis-hadis dhaif di mana:
[a] Maulana rahimahullah berpegang kepada pendapat jumhur yang membolehkan penggunaan hadis dhaif untuk Fadhail Amal.
[b] Darjat hadis dirujuk beliau kepada apa yang dinilai oleh tokoh-tokoh sepertimana dalam rujukan di atas.
Sikap yang
benar di dalam masalah ini ialah memahami manhaj Maulana Zakaria dalam menyusun Fadhail a’amal. Jika benar ada "banyak" hadis dhaif, maka itu
memang merupakan manhaj beliau sebagaimana manhaj kebanyakan tokoh lain. Jika benar ada hadis maudhu, maka adakah itu
satu kesengajaan oleh Maulana ? Saya pasti tidak. Kebanyakan pengkaji kitab ini
ada yang berfikiran positif dan ada yang negatif.